همه ما تا حدودی در ذهن خود تعریفی از وکالت و وظایف و مسئولیت‌های یک وکیل داریم. اما مشخصا آنچه که ما در مورد این حوزه شغلی و مسئولیت‌ها و وظایف آن می‌دانیم در قالب اطلاعات محدودی هستند. یک وکیل طیف وسیعی از وظایف مختلف را به عهده دارد، که در انواع وکالت این وظایف تغییر پیدا می‌کنند.
مشکلاتی که در جامعه رخ می‌دهند اعم از مشکلات کیفری، خانوادگی، مالیاتی، ورشکستگی، امور استخدامی، امور اجتماعی و… هستند. بنابراین یک وکیل موفق می‌تواند در حل مشکلات خانواده‌ها و افراد در جامعه نقش بسیار موثری را ایفا کند.
در این مقاله به معرفی شغل وکالت و وظایف و مسئولیت‌هایی که می‌توان برای آن تعریف کرد می‌پردازیم. در فیسروم همراه ما باشید.
انواع شغل وکالت
وکیل کیفری
یک وکیل کیفری در دو حوزه می‌تواند جایگاه شغلی یک وکیل را داشته باشد؛ حوزه وکالت دادگستری و وکیل مدافع. افرادی که در جایگاه شغلی وکیل دادگستری قرار دارند، به عنوان نماینده یک شخص یا نماینده دولت در دادگاه و مراجع قانونی حاضر می‌شوند. اما افرادی که متهم به جنایت هستند باید وکیل مدافع از آن‌ها حمایت کند.
وکلای کیفری باید در سیستم قضایی برای دفاع و حمایت از موکل خود، پیگیر حقوق اولیه و حق آزادی آن باشند، تا به‌طور منصفانه در مورد او قضاوت شود. فعالیت وکلای مدافع به انتخاب خود آن‌ها می‌تواند عمومی یا خصوصی باشد. مسائلی که وکلای کیفری به آن می‌پردازند شامل دستگیری، محاکمه کیفری، بازجویی، وثیقه و… هستند. در این شرایط، وکلا می‌توانند در راستای ضوابط و چهارچوب‌های قانونی، از حق موکل خود دفاع کنند.
همه مسائل مربوط به وکالت به دادگاه ختم نمی‌شوند اما در بحث وظایف وکلای کیفری این مسئله جنبه متفاوتی دارد و در بیشتر مواقع، نسبت به دیگر وکلا، دفعات بیشتری در دادگاه حضور پیدا می‌کنند.
وکیل خانواده
قراردادهای پیش از ازدواج، حضانت فرزندان، نفقه و طلاق، موارد بزهکاری اطفال و… طیفی از مسائلی هستند که در گستره وظایف وکیل خانواده گنجانده می‌شوند. وکلای خانواده در امور مربوطه، به خانواده‌ها مشاوره و کمک می‌دهند. شرکت‌های خصوصی و دولتی بسیاری در بحث حقوق خانواده‌ها فعالیت می‌کنند، بنابراین وکلای خانواده می‌توانند به عنوان متخصص حقوق خانواده در یکی از این دو شرکت فعالیت کنند.
وکلای خانواده باید در زمینه‌های مختلف علم حقوق، تخصص بالایی داشته باشند. تا بتوانند در جایگاه مشاور حقوقی، بر اساس دانسته‌های کاملی، به موکل خود در حوزه‌های مختلف خانواده، مشاوره‌های موثری بدهند. علاوه‌بر موارد گفته شده، تنظیم لایحه‌ها، حضور در دادگاه، ثبت دادخواست و رسیدگی به سایر امور پرونده، در حوزه وظایف وکلای خانواده هستند؛ بنابراین یک وکیل خوب باید بتواند به صورت حرفه‌ای و کارآمد در زمینه‌های مربوطه، کار خود را انجام دهد.
پذیرش پرونده در دعاوی مختلف توسط یک وکیل به عنوان یک ویژگی بد به حساب می‌آید؛ بنابراین یک وکیل خوب باید در یکی از حوزه‌های دعاوی حقوقی و کیفری به صورت تخصصی فعالیت کند، تا بتواند به نتیجه بهتری دست پیدا کند.
وکیل مالیاتی
امور مالیاتی و حسابداری در حوزه وکالت با قوانین و مقررات خاص خود مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرند. وکلای مالیاتی به خوبی با این امور آشنایی دارند. آن‌ها می‌توانند برای افراد و سازمان‌های مختلفی مانند سازمان های خصوصی یا دولتی، شرکت‌های حقوقی، شرکت‌های حسابداری و… کار کنند.
تفسیر قانون مالیات، برنامه ریزی مالیاتی و بررسی تاثیرات و عواقب آن‌ها بر موکل، جزو مسئولیت‌های یک وکیل مالیاتی هستند. وکلای مالیاتی اغلب در حوزه حسابداری و مدیریت مالی نیز تخصص دارند.
وکیل تامین اجتماعی
افراد در معرض آسیب بسیاری در جامعه امروزی زندگی می‌کنند، که حوزه وکالت آن‌ها را نادیده نگرفته است. وکیل تامین اجتماعی به این دسته از افراد کمک می‌کند تا در هنگام پرداختن به مسائل مهم در زمینه‌های مختلف به حق و حقوق لازم خود برسند و از نادیده گرفته شدن حق آن‌ها جلوگیری شود.
حمایت وکلای تامین اجتماعی از افراد آسیب پذیر، مربوط به مسائل مختلفی مانند بستری شدن در بیمارستان، مراقبت‌های پزشکی، معلولیت، مسکن، برنامه ریزی مالی، تصمیمات پزشکی و… می‌شود. به‌طور مثال افرادی هستند که دچار اختلال یادگیری هستند و نمی‌توانند در مورد امور مالی زندگی یا مراقبت در خانه به‌درستی تصمیم بگیرند؛ بنابراین وکلای تامین اجتماعی با دانش و تخصصی که در این زمینه دارند، می‌توانند به حل مسائل حقوقی این دسته از افراد بپردازند.
وکیل دعاوی مدنی
در بحث دعاوی مدنی، متخصصین حوزه وکالت با حضور در دادگاه، به دفاع از حقوق موکلین خود می‌پردازند. اختلافاتی که اغلب در بین افراد بر سر مسائل و مشکلات مالی پیش می‌آیند، به وکلای دعاوی مدنی ارجاع داده می‌شوند. در واقع وکلای این حوزه اختیار بسیاری از امور موکل خود را بر عهده می‌گیرند تا در دادگاه به نمایندگی از آن صحبت کنند. اما این امر تنها در صورتی امکان‌پذیر است که بین وکیل و موکل یک قرارداد وکالت بسته شود. اما همه امور قابل وکالت به غیر نیستند و برخی از آن‌ها در دعاوی مدنی باید توسط موکل صورت بپذیرند؛ مثل سوگند خوردن یا اقرار کردن.
اختلافات پیش آمده در بحث دعاوی مدنی، می‌توانند از طرف اشخاص حقیقی یا شرکت‌ها و سازمان‌ها باشد.
وکیل معاضدتی
افراد در بسیاری از امور و مسائل به یک وکیل نیاز پیدا می‌کنند، اما ممکن است در شرایطی توان پرداخت هزینه‌های وکیل را نداشته باشند. بنابراین می‌توانند درخواست وکیل معاضدتی را از کانون وکلا داشته باشند. گرفتن هر هزینه‌ای از موکلین توسط وکلای معاضدتی مجاز نیست. وکلای معاضدتی تنها درخواستی که می‌توانند از موکل خود داشته باشند، گرفتن تمبر دادرسی است.
وکیل اتفاقی
افرادی که در رشته وکالت تحصیل کرده‌اند، پس از اتمام دوران تحصیلی خود برای کسب پروانه وکالت باید مدتی منتظر بمانند؛ بنابراین این دسته از افراد تا زمانی که موفق به دریافت پروانه کسب می‌شوند، می‌توانند در سال، سه بار به عنوان وکیل خویشاوندان خود فعالیت کنند. به همین خاطر به وکلایی که پروانه کسب ندارند، وکلای اتفاقی گفته می‌شود.
وکیل مهاجرت
وکیل بودن در هر حوزه‌ای تخصص خاص خود را می‌طلبد. شخصی وکیل مهاجرت است که در زمینه مسائل مرتبط با مهاجرت از جمله اقامت، پناهندگی، ویزا، گرفتن گرین کارت و… بتواند به افرادی که قصد مهاجرت دارند، مشاوره بدهد؛ تا اگر مانعی وجود داشت، برداشته شود یا در زمان کوتاه‌تری شرایط مهاجرت برای فرد فراهم بیاید. امروزه به دلیل افزایش مهاجرت گروه‌های مختلفی از افراد، این حوزه شغلی، متقاضیان و مشتریان بسیاری دارد.
وکیل شرکت
در حوزه وکالت، مسائل و امور تجاری نیز مورد توجه هستند. وکلای شرکت همان وکلای تجاری هستند، که به اموری درخصوص شرکت‌های تجاری می‌پردازند. شرکت‌ها امور حقوقی بسیاری دارند. مسائلی مانند تاسیس شرکت، تنظیم قراردادها، مسائل مرتبط با انطباق شرکت و… جزو مواردی هستند که وکلای شرکت به عنوان متخصص باید به امور مرتبط با آن‌ها بپردازند، تا همه چیز بر طبق قوانین کشوری پیش برود.
وکیل شرکت می‌تواند با جمع آوری اسناد حقوقی و بررسی و بازبینی آن‌ها، مذاکراتی برای شرکت انجام دهد و امور مربوط به قراردادها را انجام دهد.
وکیل امور اداری و استخدامی
وکلای این حوزه به بررسی و اداره امور و ارتباط بین شرکت‌ها با کارکنان و کارفرمایان می‌پردازند. در شرکت‌ها، ممکن است مسائلی مانند مقررات دستمزد و حقوق، بازنشستگی و امور مزایا و امنیت بازنشستگان، آزار و اذیت در محل کار، تبعیض در محل کار و… بین کارمندان و سازمان‌ها مشکلاتی را ایجاد کنند. این مشکلات می‌توانند از سوی سازمان‌ها برای کارمندان پیش بیایند یا بالعکس. در هر دو صورت وکلای امور اداری و استخدامی در بحث وکالت می‌توانند به رفع مشکل بپردازند. به این منظور بررسی‌های بسیاری روی مسائل حقوقی شرکت‌ها و قراردادهای کاری و ضوابط مربوط به آن‌ها انجام می‌شود.
وکیل مالکیت فکری و معنوی
در زمینه همه مسائلی که ممکن است افراد و سازمان‌ها با آن‌ها روبرو شوند، حوزه وکالت ورود پیدا کرده است، تا مشکلات و مسائل بر اساس قانون برطرف شوند و عدالت در جامعه برقرار شود. ابداعات و آثار نویسندگان، دانشمندان، هنرمندان و دیگر مشاغلی که اثر و ابداعاتی از هنر و دانش خود به جامعه ارائه داده‌اند، توسط وکلای مالکیت فکری و معنوی محافظت می‌شوند.
وکلای این حوزه می‌توانند علاوه بر محافظت از ابداعات و آثار افراد بر اساس علامت تجاری، ثبت اختراع، حق چاپ و… برای حفاظت از مالکیت فردی به افراد و مشتریان خود مشاوره بدهند. یکی دیگر از وظایف وکلای مالکیت فکری و معنوی، این است که در صورت نقض مالکیت معنوی، حقوق مربوط به آن را اجرا کنند.
وکیل ورشکستگی
زمانی که سازمان‌ها و افراد در شرایط مالی بدی قرار بگیرند و وارد دوران بحرانی ورشکستگی شوند، با مراجعه به وکیل ورشکستگی، می‌توانند مسائل مربوطه را واگذار کنند تا متخصص ورشکستگی با بررسی انواع ورشکستگی و شرایط پیش آمده، راهکارهایی را برای بهبود وضعیت ارائه دهد.
جمع بندی مقاله وکالت
در این مطلب در مورد شغل وکالت و انواع آن صحبت کردیم. افرادی که تمایل دارند تا به عنوان یک وکیل، جایگاهی اجتماعی و تاثیرگذار داشته باشند، باید در رشته تخصصی حقوق تحصیل کنند. امور حقوقی، اموری بسیار پیچیده و پر جزئیاتی هستند که مسئولیت‌های زیادی را برای یک وکیل به همراه می‌آورند. یک وکیل می‌تواند در زمینه امور حقوقی به افراد مشاوره دهد یا از حق و حقوق آن‌ها در شرایط و موقعیت‌های مختلف دفاع کند.
به عنوان یک ایرانی در هر کجای جهان که باشید و به خدمات وکالت نیاز داشته باشید، یک وکیل ایرانی بهتر می‌تواند به شما در زمینه حل مشکلات حقوقی کمک کند. بنابراین اگر نیاز دارید تا با متخصص ایرانی رشته حقوق صحبت کنید، می‌توانید از طریق خدمات مشاوره آنلاین فیسروم با بهترین وکیل ایرانی ارتباط بگیرید.